نمایش شهر قصه رنگی

نمایش شهر قصه رنگی نمایشنامه‌ای پرآوازه کار بیژن مفید است.

شهر قصّه در سال ۱۳۴۵ با بازیگران گروه تئاتر برنامه دوم رادیو که ایرج گرگین مدیرش بود ضبط تمرینی شد.


اطلاعات فیلمخلاصه و نگاه نویسندهعوامل فیلم و بازیگران

سال انتشار : ۱۳۴۵

مدت زمان : 91 دقیقه

کشور : ایران

زبان :  فارسی


نمایش شهر قصه رنگی

بیژن مفید در کالانمای شهر قصه نوشته‌است:

«شهر قصه حکایت انسان‌های ساخته ذهن یک قصه‌گوست؛ انسان‌هایی که ماسک حیوانات را به چهره دارند و به دنیای پر از ریا و دروغ کوچکشان خو گرفته‌اند. یک روز یک انسان جدید به شهر وارد می‌شود و به رنگ آنها درمی‌آید و هویت خود را از دست می‌دهد.»

شهر قصه (۱۳۴۸ – ارگ بم)
کارگردان : منوچهر انور
نویسنده : بیژن مفید و منوچهر انور
قصه گو : جمیله ندایی
طراح و سازنده ماسکها: مهندس هوشنگ کبیر.
روباه: عباس جاویدان. صدا بیژن مفید
شتر نقال: اردوان مفید. بهزاد ندایی. مهدی علی بیگی
صدا: بیژن مفید
خرس رمال: فرخ صوفی
صدا: بهمن مفید
فیل: حسین والامنش
خر خراط: محمود استادمحمد
اسب عصار: سهیل سوزنی
طوطی شاعر: سهیل سوزنی. صدا: هومن مفید
خاله سوسکه: تهمینه مدنی
موش عاشق: هومن مفید , سعید کنگرانی
سگ عطار: فرهاد صوفی
بز بزاز: رشید کنعانی
میمون رقاص: آرش
آوازها: سازنده آهنگها. خواننده و نوازنده پیانو بیژن مفید است. سازنده آهنگ حمومی بیژن مفید و خواننده بهمن مفید. تصنیف زاهدی به میخانه بر اساس غزلی از شیخ بهایی است. آواز گندم از اشعار قدیمی ایرانی است. خواننده (کوروس سرهنگ زاده) و سازنده آهنگها بیژن مفید است
.
شهر قصّه در سال ۱۳۴۵ با بازیگران گروه تئاتر برنامه دوم رادیو که ایرج گرگین مدیرش بود ضبط تمرینی شد.من (جمیله ندایی) و بهمن مفید هم شرکت داشتیم چون هر دو نفر ما در نمایشنامه های رادیویی که بعضی به ترجمه و کارگردانی بیژن مفید بود شرکت داشتیم. در ضبط اصلی با بازیگران آتلیه تئاتر ( همین متن موجود) بیژن مفید در نقش ملا، شتر و صداهای زمینه، بهمن مفید در نقش خرس، فرهاد صوفی در نقش سگ، حسین والامنش در نقش فیل، محمود استادمحمد در نقش خر، آرش استادمحمد در نقش میمون، عباس جاویدان در نقش بز، سهیل سوزنی در نقش طوطی، تهمینه مدنی در نقش خاله سوسکه، هومن مفید در نقش آقاموشه و جمیله ندایی در نقش قصّه گو.
این متن با آهنگ ها و آوازها حدود هشت ساعت بود که با درایت یوسف شهاب که مدیر صدای تلویزیون ملّی ایران بود ساعت ها کوتاه و بلند و ادیت شد و بیژن تصمیم داشت هشت قصّه نیم ساعتی برای پخش تلویزیونی تهیّه کند اما بعد تصمیم گرفت فقط چهار قصّه در مرحله اول به صحنه برود.

چون نمایش به صورت ( پلی بک ) بود بیشتر بازیگران نقش خود را بازی می کردند اما نقش ملا را عباس جاویدان در شروع و بعد بازیگران دیگر و نقش شتر را در شروع اردوان مفید و بعد بازیگران دیگر و نقش خرس را فرخ صوفی و نقش بز را رشید کنعانی بازی می کرد.
این نمایش در جشن هنر شیراز، تئاتر بیست و پنج شهریور، چند شهر جنوب ایران و انجمن اطلاعات بانوان در مدتی حدود دوسال اجرا شد.
در روزهای اول نوروز ۱۳۴۸ به مدت چهار شب، هژیر داریوش به عنوان کارگردان فنّی، فیلمبرداران پلاتوی تلویزیون ملی ایران و دکور منوچهر صفرزاده اجرا و پخش شد. همین نسخه امروز دست به دست می گردد.در سال ۱۳۴۸، منوچهر انور و بیژن مفید فیلمنامه جدیدی بر اساس شهرقصّه نوشتند که منوچهر انور در ارگ بم با شرکت بسیاری از بازیگران شهر قصّه و بازیگران دیگر کارگردانی کرد. نقش گوینده را پروانه معصومی و نقش آقاموشه را سینا سوزنی بازی کرد. قبل از شروع فیلمبرداری اختلافات سلیقه در نحوه کار و دلگیری هایی بین گروه فیلمبرداری و تهیه کننده و بیژن مفید پیش آمد و به همین دلیل من (جمیله ندایی) نخواستم نقش خودم را بازی کنم. فیلم صدابرداری سر صحنه نشد و در صداگذاری بعدی، ایرج انور، مدیریت صداگذاری را انجام داد. از این فیلم نسخه ای در سینماتک فرانسه موجود است و مدت هاست که به نمایش گذاشته نشده است.

بیژن مفید در بروشور شهر قصه نوشته‌است:
«شهر قصه حکایت انسان‌های ساختهٔ ذهن یک قصه‌گوست؛ انسان‌هایی که ماسک حیوانات را به چهره دارند و به دنیای پر از ریا و دروغ کوچکشان خو گرفته‌اند. یک روز یک انسان جدید به شهر وارد می‌شود و به رنگ آنها درمی‌آید و هویت خود را از دست می‌دهد.»

بیژن مفید در مورد شهر قصه در مصاحبه‌ای با بصیر نصیبی در مجلهٔ نگین، شمارهٔ ۴۳، آذرماه ۱۳۴۷ در جواب سؤالی می‌گوید:

«س – پرسوناژهای شما در طول نمایش به بهره‌کشی و سودجویی از هم می‌پردازند. چه نیرویی این روابط را برپا نگه داشته‌است؟
نمایش شهر قصه رنگی
ج – بحث تلخی‌ست. در حقیقت، شهر قصه، قصهٔ گرگ‌هاست. روایت است در شب‌های سرد زمستان، دو گرگ گرسنه به هم می‌رسند. از ترس روبروی هم می‌نشینند و مواظب یکدیگرند که یکی آن دیگری را از شدت گرسنگی پاره نکند. کم‌کم گرگانِ دیگر می‌رسند و همه دورِ هم می‌نشینند و مواظب یکدیگر پلک نمی‌زنند. هر بار یکی خسته می‌شود و پلک می‌زند، بقیه بر سرش می‌ریزند و پاره‌پاره‌اش می‌کنند؛ و متوجه نیستند که زمان پاییدن یکدیگر، شاید شکارهایی رد شده‌اند و آنها ندیده‌اند. شهر قصه، حکایت حلقهٔ گرگ‌هاست و تراژدی نکبت‌بار آدمیزاد. شاید اگر هرکدام از آنها حرکتی می‌کردند، وضعشان این‌همه دردناک نبود.»

و چند خط بعد می‌گوید: «نکته اینکه این کار کمک زیادی به پُر شدن فاصلهٔ فکری بین روشن‌فکر و مردم عادی می‌کند. این دو دسته در عصر ما روزبه‌روز از هم فاصله می‌گیرند. این فاصله باید روزی از بین برود. کار من کوششی است برای پُر کردن این خندق ذهنی بین روشن‌فکر و مردم.»
نمایش شهر قصه رنگی
بیژن وقت بسیاری صرف فیلم شهر قصّه با کارگردانی منوچهر انور کرد که با شکست تجاری روبرو شد.»

  نویسنده :

  کارگردان :

صدا پیشگان نمایش :

بازیگران تئاتر و تلویزیون : رشید کنعانی فرهاد صوفی عباس جاویدان مهدی ایل‌بیگی سهیل سوزنی هومن مفید